غزوه قرقرة الکدر

زمان:	محرم سال ۳ هجری قمری
مکان:	منطقه کدر
نتیجه:	دست‌یافتن مسلمانان به غنائم

غزوه قرقرة الکدر
	; قَرقَرة الکُدر
زمان:	محرم سال ۳ هجری قمری
مکان:	منطقه کدر
نتیجه:	دست‌یافتن مسلمانان به غنائم
جنگندگان:
مسلمانان	مشرکان
فرماندهان:
حضرت محمد(ص)

غزوه قَرْقَرَةُ الْکُدْر از غزوات پیامبر که سال سوم قمری و به نقلی سال دوم در منطقه کُدر رخ داده است. در این غزوه، عده‌ای از دو قبیله بنی‌سلیم و غَطفان در منطقه کُدر جمع شدند تا به مدینه حمله کنند، اما با حضور سپاهیان اسلام، آنجا را ترک کردند. در این غزوه پرچمدار سپاه مسلمانان امام علی(ع) بوده و غنائمی نصیب مسلمانان شده است.

علت نا‌م‌گذاری

منطقه «کُدْر» با فاصله هشت منزل (حدود ۱۷۰ کیلومتر) از مدینه قرار دارد. بعضی نام آن را قَرقَرة الکُدْر و بعضی آن را قرارة الکدر نامیده‌اند. در این منطقه، چاه آبی وجود داشت که متعلق به قبیله بنی‌سلیم بود. ازآنجاکه این منطقه، محل تجمع دو قبیله غطفان و بنی‌سلیم برای جنگ با مسلمانان بود، نام غَزوه به نام قرقرةالکدر شهرت یافته است. از این واقعه به «غزوه قرقرة بنی‌سلیم و غطفان» نیز یاد می‌شود.

واقعه

در سال سوم قمری عده‌ای از دو قبیله بنی‌سلیم و غطفان جمع شده‌ بودند تا به مدینه حمله کنند، خبر آنان به پیامبر رسید پیامبر ابن ابی‌مکتوم و به روایتی محمد بن مسلمه انصاری یا سباع بن عرفطه غفاری را به جانشینی خود در مدینه منصوب کرد و با سپاهی به سوی آنان حرکت کرد. پرچمدار سپاه مسلمانان امام علی(ع) بود. پیش از ورود لشکر مسلمانان، سپاهیان بنی سلیم و غطفان آنجا را ترک کرده بودند. پیامبر نیروهای خود را برای اطلاع از وضعیت دشمن به ارتفاعات فرستاد. آنان با تعدادی شترچران و چوپان مواجه شدند که در میان آنها نوجوانی به نام یسار بود. صحابه، آنان را به همراه شتران در اختیار پیامبر(ص) قرار دادند. مسلمانان به مدینه بازگشتند و در منزل صرار غنائم را تقسیم کردند، آنان یسار را چون نماز می‌خواند، در سهم پیامبر قرار دادند. پیامبر نیز او را آزاد کرد.

زمان

منابع تاریخی، غَزوه قرقرة الکدر را پس از غزوه سویق دانسته‌اند. برخی از تاریخ‌نویسان زمان این واقعه را شوال سال دوم قمری و برخی دیگر محرم سال سوم قمری گزارش کرده‌اند. از زمان حرکت پیامبر از مدینه تا برگشت او به آنجا ۱۵ روز طول کشیده است.

پانویس

↑ حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۴۴۱.
↑ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۱۰.
↑ حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۴۴۱.
↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳.
↑ مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۱۲۴.
↑ ابن سعد،الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۱۰.
↑ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۱۰؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳.
↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۳۷۷.
↑ ابن هشام، السیرة النبویه، دار المعرفه، ج۲، ص۴۳.
↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳.
↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳.
↑ واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۸۳.
↑ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۷۴؛ واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۲.
↑ ابن هشام، السیرة النبویه، دار المعرفه، ج۲، ص۴۳.
↑ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۱۰؛ واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۸۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳.
↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳.

منابع

ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق: علی محمد بجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق: محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویه، تصحیح: مصطفی سقا و ابراهیم ابیاری و عبد الحفظ شبلی، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا.
بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف(ج۱)، تحقیق: محمد حمیدالله، مصر ، دار المعارف، ۱۹۵۹م.
حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۵م.
مقریزی، احمد بن علی، امتاع الاسماع، تحقیق: محمد عبدالحمید نمیسی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق/۱۹۹۹م.
واقدی، محمد بن عمر، المغازی، تحقیق: مارسدون جونس، المغازی، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.

[1] حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۴۴۱.

[2] بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۱۰.

[3] حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۴۴۱.

[4] ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳.

[5] مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۱۲۴.

[6] ابن سعد،الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۱۰.

[7] بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۱۰؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳.

[8] ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۳۷۷.

[9] ابن هشام، السیرة النبویه، دار المعرفه، ج۲، ص۴۳.

[10] ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳.

[11] ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳.

[12] واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۸۳.

[13] بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۷۴؛ واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۲.

[14] ابن هشام، السیرة النبویه، دار المعرفه، ج۲، ص۴۳.

[15] بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۳۱۰؛ واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۸۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳.

[16] ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۳.

غزوه‌ها
۲ هجری	غزوه ابواء • غزوه بُواط • غزوه عُشیره • غزوه بدر اولی • غزوه بدر کبری • غزوه بنی‌قینقاع • غزوه سویق
۳ هجری	غزوه قرقرة الکدر • غزوه غطفان • غزوه بحران • غزوه احد • غزوه حمراء‌الاسد
۴ هجری	غزوه بنی‌نضیر • غزوه ذات الرقاع • غزوه بدرالوعد
۵ هجری	غزوه دومة الجندل • غزوه خندق • غزوه بنی‌قریظه
۶ هجری	غزوه بنی لیحان • غزوه ذی قرد • غزوه بنی‌مصطلق • غزوه حدیبیه
۷ هجری	غزوه خیبر • غزوه عمرة القضا
۸ هجری	فتح مکه • غزوه حنین • غزوه طائف
۹ هجری	غزوه تبوک
• •